آسانسورهای گبربکس دار در دو نوع 3VF و دو سرعته موجود می باشد. که هر کدام ویژگی ها و مزایا و معایب خود را دارد.
آسانسور دو سرعته :
در آسانسورهای دو سرعته هنگام حرکت آسانسور به سمت پایین و حرکت آسانسور به سمت بالا (در زمان استارت و استپ) شوک و ضربه به کابین و مسافرین وارد میگردد.
اما در آسانسورهای 3VF مسافرین به دلیلی نرمی حرکت کابین آسانسور، متوجه استارت و استپ موتور آسانسور نمیشوند.
در آسانسورهای دو سرعته برق زیاد مصرف می شود و سرعت آن محدود است.
موتورهای دو سرعته نسبت به موتورهای تک سرعته 3VF وزن بالایی دارند .
از استارت دینامیکی موتور ، ضربه به سازه چاه آسانسور وارد می شود و باعث خرابی گیربکس و متعلقات کابین در مدت زمان کوتاه می شود .
آسانسورهای 3VF :
آسانسورهای 3VF دارای حرکتی نرم و بدون تکان می باشد . درایو کنترل سرعت در حرکت کابین باعث سرعت بسیار نرم در زمان start و stop کابین آسانسور و توقف بدون ضربه می باشد .
به خاطر جریان مصرفی مناسب، سیم پیچ های الکترموتور دیرتر گرم شده و عمر الکتروموتور و گیربکس افزایش می یابد .
موتورهای 3vf نیاز به فن خنک کننده نداشته و باعث میشود فن در موتور خانه بی صدا باشد
آسانسورهای 3VF بر دو نوع CLOSED LOOP , OPEN LOOP می باشد.
OPEN LOOP :
آسانسورهای OPEN LOOP دارای درایو OPEN می باشند که سرعت آسانسور را در زمان Start و Stop کابین تنظیم میکند و شوک و تکان ندارد .
موتورهای دو سرعته را میتوان با سیستم های OPEN LOOP راه اندازی کرد .
هزینه آسانسورهای OPEN LOOP پایین تر از CLOSED LOOP است.
در تابلو فرمان های آسانسورهای OPEN LOOP به دلیل اضافه شدن درایو ،کنتاکتورهای سمت بالا و پایین و مشترک حذف می شود .
این مسئله به دلیل کنترل ولتاژ و فرکانس برق شهری توسط Inverter می باشد، به این ترتیب که فرکانس و ولتاژ اولیه ی اعمال شده از تابلو به موتور بسیار پایین بوده و به تدریج Inverter آنرا افزایش داده تا به فرکانس 50Hz (حداکثر فرکانس برق شهری) و ولتاژ 380V (حداکثر ولتاژ برق سه فاز شهری) می رساند که در نهایت موتور به حداکثر سرعت تعریف شده ی خود رسیده و تا قبل از مرحله ی دوراندازی با این سرعت به حرکت خود ادامه می دهد.
- وجود Inverter (اینورتر) در سیستم کنترل آسانسور باعث صرفه جویی در مصرف برق شهری می شود و علت آن این است که آسانسور در کورس حرکتی خود قسمتی از مسیر را (هنگام استارت و استپ) با ولتاژ پایین تر از حد نهایی (380) طی می کند، همچنین اتلاف انرژی که در آسانسورهای دوسرعته هنگام ترمز صورت می گیرد در آسانسورهای 3VF تقریبا به صفر رسیده است زیرا همانطور که میدانید در آسانسورهای دوسرعته وقتی برق به یکباره قطع می گردد ترمز مسئول متوقف ساختن موتور می باشد در صورتیکه در آسانسورهای 3VF ابتدا inverter سرعت حرکت موتور را به صفر رسانده سپس ترمز فعال می شود.
این مسئله در زمان استارت نیز صادق است، یعنی وقتی سیستم کنترل فرمان بصورت ناگهانی ولتاژ 380 را اعمال میکند اینرسی کابین باعث هدر رفتن انرژی برق میشود ، در صورتیکه اگر حرکت آرام تر صورت پذیرد مقاومت کابین در برابر حرکت کاهش یافته و مصرف انرژی نیز خود به خود کاهش می یابد. در یک جمع بندی معایب استفاده از سیستم دو سرعته و مزایای سیستم 3VF بدین شرح می باشد:
- مزایای آسانسورهای مجهز به سیستم 3VF:
- کیفیت حرکتی بالا و حرکت نرم و بدون لرزش و بدون شوک حرکتی
- کاهش استهلاک قطعات به ویژه ترمز موتور که در سیستم دو سرعته نقش اساسی در استپ کابین دارد اما در سیستم 3VF خیر
- افزایش عمر مفید قطعات از جمله موتور گیربکس و سیستم تابلو فرمان
- کاهش سر و صدای آسانسور
- کاهش قابل ملاحظه مصرف انرژی و برق
- عدم محدودیت در انتخاب سرعت و ظرفیت
- اصلاح ضریب قدرت (CosΦ) :
اختلاف فاز بین ولتاژ (v) و جریان (i) که معمولا جریان عقب تر از ولتاژ است ، باعث به وجود آمدن توان راکتیو و بازگشت این توان غیر مفید به شبکه برق مصرفی می گردد.
درنتیجه این مسئله باعث کاهش توان موتور می گردد.
در سیستمهای 3VF به خاطر یکسو شدن ولتاژهای AC به DC و هم فاز شدن جریان و ولتاژ ، توان راکتیو به حداقل مقدار خود می رسد. و با توجه به اینکه توان موتور نسبت مستقیم با ضریب اصلاح قدرت دارد، هر چه ضریب به عدد یک نزدیکتر باشد در نتیجه مقدار توان اکتیو نیز بیشتر خواهد شد.
- درایوها یا همان Inverter های با کیفیت موجود در بازار برای پیاده سازی سیستم 3VF عبارتند از :
- Yaskawa
- Danfoss
- Vacon
- Toshiba
- Gefran
- LG
- Ziehl Abegg
- RicH
- KEB
و ..چرا موتورهای آسانسور 3VF نسبت به موتورهای آسانسور دو سرعته ارزانترند؟
- موتورهای دوسرعته همانطور که از نامشان پیداست دارای دو سیم پیچ برای دو سرعت مختلف می باشند( معمولا سیم پیچ اول یک متر بر ثانیه و سیم پیچ دوم نیم متر برثانیه) از سیم پیچ نیم متر بر ثانیه جهت استپ استفاده می گردد. سیم پیچ اول: U,V,W سیم پیچ دوم:U1,V1,W1
- موتورهای 3VF تنها دارای یک سیم پیچ می باشند ، بنابراین این مسئله باعث گرانتر شدن موتورهای دوسرعته میشود. البته این مقایسه زمانی صحیح است که موتور 3VF به انکدر مجهز نباشد تا قیمت آن افزایش یابد.
